Дифтерия, сіреспе және көкжөтелге қарсы вакцинация үшін қолданылатын дифтерия-сіреспе анатоксині мен жасушасыз көкжөтел вакцинасының біріктірілген препараты.

Белгілі бір антигендерге тән қорғаныс қызметі. Адаптивті иммунитетті дамытуға көп уақыт кетеді, бірақ ол тиімдірек жұмыс істейді. Белсенді және пассивті адаптивті иммунитетті ажырата білу керек. Белсенді адам жұқпалы аурумен ауырғаннан немесе вакцина алғаннан кейін қалыптасады. Белсенді иммунитет 1-2 жылдан бірнеше жылға дейін созылуы мүмкін. Пассивті иммунитет дайын антиденелерді енгізу арқылы жасалады: мысалы, антиденелерді анадан балаға емшек сүтін беру кезінде.

Балалар мен жасөспірімдерді дифтерия мен сіреспеге қарсы вакцинациялау үшін қолданылатын дифтерия-сіреспе анатоксинінің бірлескен препараты. Ересектерге енгізілетін АДС-М вакцинасында дифтерия анатоксинінің азайтылған мөлшері бар. Бала туатын жастағы әйелдерге сіреспе анатоксині (АС немесе АДС-М) бар вакциналар енгізгенде әйелдерді сіреспеден қорғап қана қоймай, жаңа туған нәрестелерде сіреспенің пайда болуын алдын алады.

Фармакологиялық агент (мысалы, алюминий тұзы, май негізіндегі эмульсия), ол басқа агенттер – дәрілер мен вакциналардың әсерін өзгертеді, бірақ оны өздігінен қолданғанда тікелей әсер етпейді. Енгізілген антигенге иммундық жауапты күшейту және белсенді заттың дозасын барынша азайту үшін адъюванттар вакцинаға жиі енгізіледі.

Дифтерия, сіреспе және көкжөтелге қарсы вакцинация үшін қолданылатын дифтерия-сіреспе анатоксині мен көкжөтел вакцинасының аралас препараты. Жасушасыз көкжөтел вакцинасын пайдаланған кезде вакциналардың осы комбинациясы үшін АбКДС аббревиатурасы пайдаланылады. Тұтас жасушалы көкжөтел компонентін пайдаланған кезде АцКДС аббревиатурасы қолданылады.

Иммундық жауап алу үшін вакциналар өндірісінде пайдаланылатын белсенділігі жойылған немесе өлтірілген токсин (уландырғыш зат).

Жедел, жүйелі аллергиялық реакция. Анафилаксия белгілері тыныс алудың қиындауын, есін жоғалтуды және қан қысымының төмендеуін қамтуы мүмкін. Бұл жағдай өмірге қауіпті болуы мүмкін және шұғыл медициналық көмекті қажет етеді, сондықтан вакцинациядан кейін адамға алдағы 30 минут ішінде дәрігерлердің бақылауында болуға кеңес беріледі, өйткені вакцинация бөлмелері анафилаксияға алғашқы көмек құралдарымен жабдықталған.

Ағзаға енгізілген кезде иммундық реакцияның пайда болуына әкелетін бөгде зат.

Антигенді (бөгде зат, мысалы, патоген немесе вакцина) енгізуге жауап ретінде ағзаның шығаратын ақуызы. Антиденелер қоздырғыштардың бетіндегі антигендермен байланысады - бұл адаптивті иммунитеттің алғашқы байланыстарының бірі.

Иммундаудың бастапқы курсы аяқталғаннан кейін иммундық жауапты күшейту үшін қажет вакцинаның қосымша дозасы және ол үш немесе одан да көп қайталанған дозаларды қамтуы мүмкін.

Вакцинаны бұлшықет массасына енгізу.

Физикалық немесе химиялық әсер ету нәтижесінде өлтірілген қоздырғыштардан (вирус, бактерия) жасалған вакцина. Өлтірілген қоздырғыштар ауруды организмде тудырмайды.

Құрамында тірі әлсіреген немесе белсенділігі жойылған (өлтірілген) патогендер, сондай-ақ инфекцияға қарсы қорғанысты қалыптастыруға қабілетті патогендердің фрагменттері бар препарат.

Иммунитетті нығайту мақсатында вакцинаны ағзаға енгізу.

Вакцинаны қолдану арқылы иммундауды жүргізгеннен кейін белгілі бір популяцияда вакцинацияланған пациенттердің денсаулығына жағымсыз немесе жанама әсердің және/немесе зиянның туындау ықтималдығы.

Вакцинамен қамтылған қоздырғыштардың саны (мысалы, маусымдық тұмауға қарсы вакциналар вирустың үш түрін қамтиды және тривалентті деп аталады).

Ақуыз қабығымен қоршалған генетикалық материалдан тұратын ең кішкентай инфекциялық агент. Вирус тек тірі иесінің жасушаларында көбейе алады.

Пневмония және менингит сияқты ауыр инвазивті түрдегі бірқатар ауруларды тудыратын бактерия. Бұл балаларда және иммунитеті төмен адамдарда жиі кездеседі. Hib-вакцинацияланбаған балаларда бактериялық менингит тудыратын бактериялардың алты түрінің бірі.

Бауырға әсер ететін және қан мен ағзаның басқа да биологиялық сұйықтықтары арқылы берілетін вирустық инфекция. Балалық шақта пайда болған кейбір инфекциялар, ересек жаста, созылмалы түрге ие болып, циррозға және бауырдың бастапқы қатерлі ісігіне әкелуі мүмкін.

Вакциналар ішінара немесе толық қорғауды қамтамасыз ете алатын инфекциялар.

Вакцинаны енгізгеннен кейін бірнеше сағат ішінде пайда болатын, қысқа уақыт өткеннен кейін жоғалып кететін және денсаулыққа айтарлықтай қауіп төндірмейтін вакцинаға реакция.

Жағымсыз көріністерге қабілеттілік.

Вакцинаның популяцияда инфекциядан қорғауды қамтамасыз ету мүмкіндігі. Тиімділік пайызбен көрсетіледі.

Дифтерияға қарсы вакцинациялау үшін пайдаланылатын құрамында дифтериялық анатоксин бар вакцина.

Инъекция арқылы енгізілетін вакциналардың құрамында қолданылатын кейбір адъюванттар антигенге арналған қойма ретінде әрекет ете алады, бұл оның баяу шығарылуын және ағзада бірітіндеп жұмыс жасауын қамтамасыз етеді. Мұндай депо- әсерлі вакцина иммундық реакцияны барынша арттырады.

Corynebacterium diphtheriae бактериясының штаммдарынан туындаған ауру, негізінен ауыз қуысын зақымдайды Кейде көмей, бронх, тері, сондай-ақ басқа да мүшелерге әсер етуі мүмкін. Дифтерия-вакцинациясынан өтпеген балалардың өліміне әкелуі мүмкін ауыр ауру.

Тірі әлсіреген қызылша, паротит және қызамық вирустарының бірлескен препараты.

Вакциналардың құрғақ түрін еріткішпен сұйылту нәтижесінде алынған, қолдануға дайын вакцина.

Бір мезгілде бірнеше ауруларға (мысалы, ҚПҚ, АКДС) қарсы иммунитеттің қалыптасуын қамтамасыз ететін екі немесе бірнеше антигендерден тұратын вакцина.

Қызылшаға қарсы иммундау үшін қолданылатын тірі әлсіреген қызылша вирусының препараты.

Бұл вирустық жұқпалы ауруы, жоғары қызба және терінің дақты-папулярлы бөртпесінің пайда болуымен көрініс береді. Ауру ерте жастағы балалар мен қорғаныш қызметті әлсіреген ересектер арасында өлімнің себебі болуы мүмкін.

Вирустық инфекция, әдетте қызылшаға қарағанда жеңіл өтеді, бірақ жүкті әйел жұқтырған кезде ұрықтың дамуына зақым немесе өлім әкелуі мүмкін.

Белгілі бір емдеу немесе процедурасы, мысалы, вакцинация көрсетілмеген денсаулық жағдайы. Қолдануға болмайтын жағдайлар тұрақты болуы мүмкін, мысалы, вакцина компонентіне аллергия немесе жедел фебрильді ауру сияқты уақытша белгілер болуы мүмкін.

Тірі әлсіреген сиыр туберкулез таяқшасының штаммынан дайындалған туберкулезге қарсы вакцина. Туберкулезге қарсы вакцина туберкулез менингиті мен милиарлы туберкулездің алдын алу мақсатында туберкулезбен сырқаттанушылық деңгейі жоғары көптеген елдерде қолданылады (туберкулездің жедел және қауіпті түрі, бірден бірнеше мүшені зақымдайды).

Ағзаның антигенге жедел қорғаныс реакциясы. Жүре пайда болған иммунитетке қарағанда аз ерекшеленеді.

Зертханалық жағдайда әлсіреген тірі патогендерден (вирустардан, бактериялардан) дайындалған вакцина. Олар вакцинациядан өткен және иммундық жауапты тудырып адам ағзасында көбейеді, кей кезде ауруды жеңіл түрде тудыруы мүмкін немесе оны мүлдем тудырмайды.

Қолдану кезінде вакцинадағы белсенді затты сақтауға және тұрақтындыратын қосылыстар. Вакцинаның тұрақтылығына әсер ететін факторлар - температура мен қышқыл-сілтінің тепе-теңдігі болып табылады.

Құрамында сынап бар консервант. 1930 жылдан бастап бірқатар вакциналар мен басқа да өнімдерде қолданылады. Инъекция орнындағы қызару мен ісінуді қоспағанда, вакцинадағы тиомерсалдың төмен концентрациясы зиян келтіретіні туралы ешқандай дәлел жоқ. Алайда, 1999 жылдың шілдесінде АҚШ Денсаулық сақтау қызметі, американдық педиатрлар Академиясы және вакцина өндірушілер сақтық шарасы ретінде вакциналардағы тиомерсалды азайту керек деген келісімге келді.

Mycobacterium tuberculosis бактериясынан туындаған ауру. Бактерия әдетте өкпеге әсер етеді, бірақ дененің кез-келген бөлігіне, мысалы, бүйрекке, көкбауырға немесе миға әсер етуі мүмкін. Тиісті емдеу болмаған жағдайда ТБ өлімге әкелуі мүмкін.

Ағза тіндерінің антигенге немесе бөгде затқа сезімталдығының жоғарылауы.

Вакцинацияға, әсіресе көкжөтел компоненті бар вакцинация кезіндегі ауыр реакция. Сезімталдықтың күрт жоғалуы немесе есті жоғалту, терінің бозаруы және бұлшықет гипотониясымен көрініс береді. Ұзақ мерзімді бақылауда болған балалардың шағын тобының арасында ұзақ мерзімді асқынулар тіркелген жоқ. ГГЭ көкжөтел вакцинасының кейінгі дозаларын енгізуге қарсы көрсетілім болып табылмайды.

Бактериялармен, вирустармен және басқа да бөгде заттармен күресуге бағытталған ағзаның реакциялық механизмі. Егер бөлшек немесе тін (патоген немесе трансплантацияланған мүше) ағзаға бөгде болса, иммундық жүйе шабуылға қарсы әрекет ете бастайды.

Қалыпты иммундық жауапты өндіре алмау. Мұндай жағдай генетикалық жолмен берілуі мүмкін немесе белгілі бір дәрі-дәрмектерді қабылдау кезінде (мысалы, химиотерапияда немесе мүшелерді трансплантациялау кезінде) аурудың (мысалы, АИТВ инфекциясы немесе қатерлі ісік) нәтижесінде пайда болуы мүмкін. Иммундық жеткіліксіздігі бар ауыр науқастарға тірі әлсіреген вакциналарды қолдануға болмайды.

Бұл аурумен күресуге жауап беретін ағзадағы мүшелер мен процестердің кешенді жүйесі. Иммундық жүйенің негізгі қызметі - ағзадағы бөгде заттарды анықтау және оларға қарсы қорғанысты дамыту.

Бөгде заттарды немесе ағзаларға қарсы тұра білу реакциясы.

Антигеннің иммундық реакцияны тудыратын қабілеті.

Полиомиелитке қарсы инактивирленген (өлтірілген) вакцина. Қажетті иммундық реакцияны тудыру үшін ИПВ оральді полиомиелит вакцинасынан (ОПВ) — тірі әлсіреген вакцинадан айырмашылығы инъекциялық түрде енгізілуі керек.

Иммундаудан кейін пайда болған, бірақ вакцинаны пайдаланумен міндетті түрде себеп-салдарлық байланысы жоқ медициналық тұрғыдан кез келген қолайсыз көрініс. Жағымсыз көрініс зертханалық тексерудің, симптомның немесе аурудың салдарынан қалыптыдан тыс қолайсыз немесе байқаусызда пайда болатын белгі болуы мүмкін.

Дәрілік препаратты қолдану кезінде әсерлерін анықтау немесе тексеру және/немесе кез келген жағымсыз реакцияларды анықтау мақсатында жүргізілетін еріктілердің қатысуымен жүйелі зерттеу. Клиникалық зерттеулер сондай-ақ өнімдердің тиімділігі мен қауіпсіздігін растау мақсатында олардың сіңірілуін, таралуын, метаболизмін және ағзадан шығарылуын зерттейді. Клиникалық зерттеулер I-IV фазалары бойынша жіктеледі. IV кезең фармацевтикалық өнімдерді тіркегеннен және енгізгеннен кейін жүргізілетін зерттеулерді қамтиды.

Bordetella pertussis бактериясынан туындаған, өткір, спазмалық жөтел түрінде көрінетін жұқпалы бактериялық ауру.

Бактериялар мен саңырауқұлақтардың көбеюіне жол бермеу үшін вакцинасы бар көп дозалы құтыларға қосылған қосылыстар.

Антигенді қосымша компонентке қосу арқылы тиімділігі жоғарылаған вакцина.

Үш пневмококкты конъюгацияланған вакцина бар. PCV-7 вакцинасы жеті серотипке қарсы, PCV-10 вакцинасы он серотипке қарсы және PCV-13 вакцинасы он үш серотипке қарсы Streptococcus pneumonia, бұл жас балаларда жиі кездеседі.

Вакцинация немесе сауығу нәтижесінде алынған белгілі бір патогеннің әсеріне иммунитеті дамыған адамдар тобы. Сол арқылы вакцинациядан өтпеген адамдар тобын қорғай аламыз. Себебі инфекцияға сезімтал адамдар саны азайып, инфекцияның қоғамда таралуын алдын аламыз.

Моновалентті вакцина бір патогеннің немесе бірнеше патогеннің бірнеше штаммдарына қарсы иммундау үшін қолданылатын поливалентті вакциналарға қарағанда белгілі бір патогенге қарсы иммундау үшін жасалған.

Полиомиелитке қарсы иммундау үшін қолданылатын тірі әлсіреген полиомиелит вирусының препараты. ОПВ оральді түрде (ауызға) енгізіледі. 

Бұл планетаның өте үлкен аумағында аурудың эпидемиясы және көптеген адамдарға таралуы.

Бұл ісінумен сипатталатын жедел инфекциялық вирустық ауру, әсіресе шықшыт безін зақымдайды.

Тірі ағзада ауру тудыратын зат (бактерия, вирус).

Streptococcus pneumoniae тудыратын бактериялық ауру. Пневмококк инфекциясына менингит, сепсис және пневмония кіреді — өлімге әкелуі мүмкін ауыр аурулар.

Жедел жұқпалы вирустық ауру, қызба, сал және қаңқа бұлшықеттерінің атрофиясымен сипатталады.

Антигеннің жалпы құрылымы бойынша біріктіретін бір түрдің патогендер тобы.

Тұтас патогендерден емес, вирустар мен бактериялардың фрагменттерінен тұратын вакцина.